عباسعلی منصوری آرانی عضو سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس
برای تحلیل این رویداد باید پارامترهای مختلفی را در نظر گرفت. امروز ارتش ترکیه عضو ناتو است و علی‌القاعده اجازه نمی‌دهد که ارتش این کشور بدون هماهنگی با او، اقداماتی را انجام دهد. بسیاری از اطلاعات به کلی سری ناتو در اختیار ارتش ترکیه قرار دارد و پایگاه‌های مهم ناتو در منطقه در این کشور است. همچنین باید این را در نظر بگیریم که این پایگاه‌ها در منطقه‌ای است که اسرائیل در آن حضور دارد و اخیراً ارتباطات ترکیه و رژیم صهیونیستی بهتر و بیشتر شده است. معمولا کودتا بدون کمک خارجی غیرممکن است و قطعا کودتاگران در ترکیه با خارج از مرزها مرتبط بودند.
منصوری آرانی خاطرنشان کرد: معمولاً کودتا بدون کمک خارجی تقریباً غیرممکن است و قطعاً کودتاگران در ترکیه با خارج از مرزها مرتبط بودند اما این خارجی‌ها چه کسانی می‌توانند باشند؟
عضو سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس افزود: اگر بگوییم روس‌ها با کودتاگران ارتباط دارند که قابل قبول نیست زیرا این مسئله با توجه به اینکه ارتش ترکیه عضو ناتو است، می‌تواند یک جنگ جهانی را آغاز کند. اگر هم بگوییم با آمریکا مرتبط بوده‌اند، در ان صورت کودتا باید به نتیجه نهایی می‌رسید.
ورود اردوغان با هواپیمای اختصاصی به فرودگاه استانبول ابهامات در ارتباط با اصل کودتا را بیشتر کرد، وقتی آسمان استانبول و آنکارا در دست کودتاچیان است، امکان ندارد هواپیمای اردوغان ریسک کند و وارد فرودگاه استانبول شود، چرا که معمولاً هر زمانی که هواپیمای رئیس‌جمهور حرکت می‌کند، جت‌های جنگنده هواپیمای او را مورد حفاظت قرار می‌دهند. زمانی که آسمان ترکیه متشنج بوده است و حتی با یک سلاح ساده می‌توانستند هواپیمای رئیس‌جمهور را هدف قرار بدهند، چطور هواپیمای اردوغان در فرودگاه استانبول نشسته است؟
وقتی ۷۵۰ نفر از کودتاچیان دستگیر شده‌اند، معنایش این است که اطلاعات بسیاری در یک زمینه گسترده از عملیات کودتا درز پیدا کرده است؛ این مسائل به ابهامات اتفاقات دیشب می‌افزاید. باید ببینیم پیچیدگی‌های داخل این کودتا را چطور می‌توان تحلیل کرد. این کودتا یک کودتای بسیار پرابهام است و هر لحظه به ابهامات آن اضافه می‌شود. به عنوان مثال تانک‌هایی که در شهر به حرکت درآمده بودند، در مقابل تجمع و اعتراضات مردمی قصد کشتار مردم را نکردند و معلوم نیست که هدف آنها چه بوده است. به نظر می‌آمد که حرکت تانک‌های ارتش بیشتر حالت نمایشی داشت و مردم هم به راحتی آنها را دستگیر کردند.
دولت جمهوری اسلامی قطعاً در این رابطه باید طرفدار دموکراسی، ثبات و ملت ترکیه باشد.
در جواب به این سوال که آیا می‌توان ارتباطی میان کودتا و روابط اردوغان و صهیونیست‌ها برقرار کرد؟ باید گفت قطعاً ارتباطات اردوغان با اسرائیل در کوتاه مدت واکنش‌هایی را به همراه خواهد داشت اما نمی‌توانیم بگوییم که کودتا در ترکیه در واکنش به این مسئله است، زیرا امکان دارد بعداً مشخص شود که کودتاگران با آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها هماهنگ بودند. درواقع فعلاً نباید عوامل کودتای ترکیه را ضدصهیونیستی قلمداد کنیم.
