ریبوار مرادی//
رسانه های غربی برای مخاطبان خود اخبار را طراحی میکنند !
شاید این تعبیر کمی بر مبنای تئوری توهم توطئه تفسیر شود ، ولیکن وقتی در بطن تحولات قرار بگیریم و رخدادها را با دقت رصد کنیم متوجه این رویکرد عجیب و به ظاهر غیر حرفه ای رسانه های غربی خواهیم شد و در آن زمان است که دیگر نمیتوانیم به اخبار و تحلیل هایی که از خروجی این رسانه ها بیرون می آید با دیده احترام و البته اعتماد نگاه کنیم .
اما میخواهیم به بررسی رویکرد دو بخش از یک غول رسانه ای غربی به نام بی بی سی بپردازیم که در یک موضوع و خبر واحد تحلیل های متفاوتی منتشر کرده اند که نشان از طراحی اخبار برای مخاطبان خاص خود دارد و اصل خبر برای آنها در درجه دوم قرار دارد .
دو گزارش، یکی از بی بی سی فارسی و دیگری از بی بی سی انگلیسی در خصوص تحولات کردی در ترکیه پخش می گردد که لینک آنها در انتهای این مطلب آورده شده است. در این دو گزارش صحنه های زیادی وجود دارد که مشترک هستند، به این معنا که تصاویرشان از یک فیلم گرفته شده است، ولیکن پیامهایی که برای مخاطب ارسال میگردد بسیار تفاوت دارد و این در حالی است که گزارش درباره موضوع واحدی ساخته شده است.
١. عنوان گزارش بی بی سی انگلیسی «اتحادیه اروپا خواستار اتش بس در مناطق کردنشین ترکیه شد» است. این عنوان انتخابی به صراحت و درستی این پیام را میرساند که در «مناطق کردنشین ترکیه» جنگ در جریان است و به همین دلیل هم درخواست اتحادیه اروپا برای «آتش بس» موضوعیت دارد.
عنوان گزارش بی بی سی فارسی اما «تاثیر مقررات منع تردد بر زندگی مردم در جنوب شرقی ترکیه» است که هیچ پیام مشخصی از واقعیت موضوع مورد گزارش، یعنی جنگی وسیع در مناطق شهری در بخشهای کردنشین ترکیه، نمی رساند. اگر کسی اخبار ترکیه را تعقیب نکرده باشد نمیتواند مطمئن باشد که دلیل «مقررات منع تردد» آنهم ظاهرا در تمام «جنوب شرقی ترکیه» چه میتواند باشد یا اصلا بتواند حدس بزند که «مردم» متاثر از «مقررات منع تردد» کرد هستند.
٢. اوایل هر دو گزارش عین هم است اما دو صحنه مهم که در گزارش بی بی سی انگلیسی وجود دارد در گزارش بی بی سی فارسی موجود نیست: (الف) صحنه شلیک توپ از سوی تانکهای ارتش ترکیه به سوی شهر «جزیره» (شاید هم «سیلوپی») و (ب) صحنه شلیک به سوی گروهی از مردم عادی که در حال حمل چند جنازه و یا زخمی (احتمالا به هدف انتقال به بیمارستان) هستند. در گزارش بخش انگلیسی روایتگر\خبرنگار میگوید که به دلیل دلخراش بودن ادامه وقایع بعدی صحنه های آن قسمتها قابل پخش نیست.
٣. در هر دو گزارش فیلمبردار به اتاقی که گروهی از زنان که فرزندان یا بستگانشان در درگیریهای جاری کشته شده اند میرود. بعد از این صحنه در گزارش بخش انگلیسی خبرنگار با زنی گریان که عکسهای دوران کودکی دخترش را نشان میدهد و میگوید دخترش تروریست نبوده حرف میزند. در گزارش بخش فارسی اما خبرنگار (که دیده نمیشود) با زنی که عکس عزیز کشته شده اش را در دست دارد اما خونسردانه از سخنان دو پهلوی اردوغان شکایت میکند، صحبت میکند. جالب این است که قبل از این گفتگو در گزارش بی بی سی فارسی به همان دختر ١۶ ساله ای اشاره میشود (و عکسش نشان داده میشود) که در گزارش بخش انگلیسی خبرنگار با مادرش صحبت میشود. در گزارش انگلیسی راوی گزارش میگوید که دختر ١۶ ساله به نام «روزآرین»هنگام رفتن به ملاقات دوستش توسط تک تیراندازها کشته شده اما در گزارش بی بی سی فارسی هیچ اشاره ای به این موضوع نمیشود.
۴. بخش پایانی گزارش بخش فارسی بی بی سی با صحنه های یک تشیع جنازه پایان می یابد که در آن به گفته خبرنگار بی بی سی فارسی، حاضرین «شعارها و سرودهای شبه نظامیان پ.ک.ک» را میخوانند. با توجه به اینکه در یکی از صحنه های پیشین استاندار دیاربکر اصرار دارد که آنها تنها به «تروریستهای مسلح» حمله میکنند این بخش از گزارش بی بی سی فارسی تلویحا رابطه بین کشته شدگانی که اجسادشان در حال تشییع است و «پ.ک.ک» را تائید میکند. در نهایت گزارش بی بی سی فارسی با سخنان یک نماینده «حزب دموکراتیک خلقها» (ه.د.پ) پایان میابد که میگوید مذاکرات صلح باید از سر گرفته شود پایان می یابد.
اما بخش پایانی گزارش بخش انگلیسی بی بی سی پیام دیگری میدهد. شرکت کنندگان کرد در همان مراسم تشییع جنازه علامت پیروزی نشان میدهند و خبرنگار بی بی سی میگوید که جنگ جاری «کردها را متحد کرده، مبارزه برای هویتشان را دوباره بیدار کرده، و دشمنی شان را با دولت ترکیه عمیقتر کرده است» و ادامه میدهد که با توجه به «عمق زخمهای ایجاد شده» معلوم نیست پس از پایان وقایع جاری «همزیستی بین دو طرف تا چه حد امکان پذیر است.»
به وضوح رفتار مزورانه و البته جهت دار بی بی سی، در دو بخش با مخاطبان مختلف را می بینیم و دریافت میکنیم و اینک سوال جدی و مغفول مانده این است که چرا این رسانه ها که مدعی حقوق بشر و آزادی هستند اینگونه فاحش قلب ماهیت میکنند و آن چیزی را میگویند که می خواهند به مخاطبان خاص خود تحویل دهند.
در واقع بی بی سی و امثالهم متاثر از صاحبان نظام زر و زور و تزویر که بسیاری از این منازعات را نیز خود در خاورمیانه ایجاد و بسط داده اند، قصد آن دارند تا افکار عمومی را آن گونه تعریف کنند که در جهت اهدافشان قرار می گیرد و این یعنی همان رویکرد فرصت طلبانه و ابزاری غرب نسبت به خاورمیانه و البته کردها، و درک این مسئله کار چندان دشواری نخواهد بود. کافی است تا اخبار را به دقت بررسی کنیم و نگاه ابزاری غرب به مسئله کردها از عراق تا سوریه و ترکیه را به وضوح در یابیم. نگاه مزورانه ای که برای همه طرفهای نزاع و درگیری از دولت های مستقر تا شبه نظامیان سلفی – تکفیری موسوم به داعش و همچنین پیکارجویان کرد که با عنوان پ.ک.ک و شاخه های آن شناخته میشوند ، نقش مشخص و رفتار معینی را طراحی کرده است و پس از آن نیز قصه را وارونه برای مردم مغرب زمین روایت میکند.
لینک خبر انگلیسی
http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-35417268
لینک خبر فارسی
http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-35417268
